Glioblastoma/Glioma

Gliomalar, merkezi sinir sisteminde (genellikle beyin ya da daha az sıklıkla omurilikte) görülen bir grup malignitelerin ortak adıdır. Gliomalar genellikle beynin içinde yayılırlar. Beyin dışı tümör yayılımı sık görülmemektedir.¹

Gliomalar nadir bir kanser türüdür. Her yıl 100.000’de 6 kişiden daha azını etkilemektedir. Bununla birlikte merkezi sinir sisteminde görülen tüm tümörlerin %80’ini oluşturmaktadır.¹

Merkezi sinir sistemi tümörleri tüm primer tümörlerin yalnızca %2’sini oluştursa da, 70 yaşın altındaki kanser sebepli ölümlerin %7’si bu tümörlerden kaynaklanmaktadır.²

Gliomanın Semptomları Nelerdir?

Aşağıdaki semptomların bir ya da daha fazlası glioma tanısı sırasında görülmektedir.¹

• ​​​​​​Nöbetler: Nöbetler gliomalarda en sık raslanan ve en tedirgin edici semptomdur. Genellikle yavaş büyüyen düşük gradlı tümörlerde görülürler.¹

• Nörolojik sorunlar: Nörolojik sorunlar beynin hangi bülümün etkilendiğine göre farklılık göstermektedir.¹

• Beyin basıncının artışı ile sonuçlanan semptomlar: Genellikle yüksek gradlı tümörlerde sıklıkla görülürler. Tümör hızlı şekilde büyüdüğü için baskı yapar ve baş ağrısı, baş dönmesi, kusma, çift görme, sersemlik gibi belirtilere yol açar.¹

• Tromboembolik olaylar: Tromboembolik olaylar, yani kan dolaşımında pıhtı oluşumu glioma hastalarında sıklıkla görülmektedir.¹

Gliomanın Gelişmesinin Nedenleri Nelerdir?

Gliomaların belirlenen risk faktörleri:

• İyonize radyasyon: İyonize radyasyon belirlenmiş bir çevresel risk faktörüdür. Atom bombası ya da nükleer silah denemelerine maruz kalan bireylerde glioma riskinin yükseldiği gösterilmiştir. Ek olarak çocuklukta kanser terapisi alan bireyler gibi kraniyel radyasyona maruz kalan bireylerde glioma gelişme riski yükselmektedir.^1,2

• Aile öyküsü: Ailesinde glioma öyküsü olan bireylerin glioma gelişme riksi iki kat daha yüksektir.^1,2

• Genetik sendromlar: Cowden sendromu, Turcot sendromu, Lynch sendromu, Li-fraumeni sendromu ve nörofibromatozis tip 1 glioma gelişme riskini artırmaktadır.¹

Risk faktörlerinin bulunmasının kanser gelişim riskini arttırdığı, ancak mutlaka kanser oluşumuna neden olmayacağı, benzer olarak hiçbir risk faktörüne sahip olmamanın da kanser gelişmeyeceği anlamına gelmediği unutulmamalıdır.¹

Tedavi Seçenekleri Nelerdir?

Cerrahi:

• Cerrahi rezeksiyon: Cerrahi rezeksiyon gliomaların büyük bölümünde ilk olarak tercih edilen seçenektir. Tümörün beyinden tamamen çıkarılmasını hedeflemektedir.¹

• Stereotaktik/ açık biyopsi: Tümörün yerinden dolayı cerrahinin uygun olmadığı durumlarda tanı ve moleküler karakterizasyon için tercih edilmektedir.¹

Radyoterapi^1,2

Kemoterapi^1,2
 
Hedefe yönelik Tedaviler³
 
Referanslar:

1. European Society for Medical Oncology. Colorectal Cancer: A Guide For Patients.  https://www.esmo.org/content/download/15729/270768/1/ESMO-ACF-EN-Colorectal-Cancer-Guide-for-Patients.pdf (Erişim Tarihi: 26.12.2020).
2. American Cancer Society. Colorectal Cancer. Causes, Risk Factors and Prevention. Colorectal Cancer Risk Factors.  https://www.cancer.org/cancer/colon-rectal-cancer/causes-risks-prevention/risk-factors.html (Erişim Tarihi: 26.12.2020).
3. American Cancer Society. Colorectal Cancer. Causes, Risk Factors and Prevention. Can Colorectal Cancer Be Prevented?  https://www.cancer.org/cancer/colon-rectal-cancer/causes-risks-prevention/prevention.html (Erişim Tarihi: 26.12.2020).

ONC 2169 (Ocak 2021),